نقش آفرینی (Role Playing) یکی از محبوب ترین انواع بازی ها در جهان است. در این سبک، بازیکنان نقش کاراکترهایی را ایفا می کنند و به جای آنان تصمیم می گیرند. این تصمیمات و انتخاب ها می تواند بر اساس قوانین بازی، به نتایج از پیش تعیین شده و یا تعیین نشده ای منجر شود.
انواع بازی های نقش آفرینی
بازی های رل پلی، انواع متعددی دارد. هم چنین در بستر ها و پلتفرم های مختلفی بازی می شوند. بازی های نقش آفرینی رومیزی، براساس بحث و گفتگو بین بازیکنان پیش می رود. در حالی که در بازی های نقش آفرینی فعالیت زنده (منظور از فعالیت زنده یعنی بازی های نقش آفرینی که بازیکنان در محیط واقعی بازی می‌کنند، مثلاً یک جنگجو چوبی را به عنوان شمشیر در دست می گیرد و با دشمن فرضی می جنگد)، بازیکنان به صورت فزیکی اعمال کاراکتر خود را انجام می دهند. در هر دوی این فرم ها، مدیر بازی که اصطلاحاً گیم مستر نامیده می شود، در مورد قوانین و شرایط بازی تصمیم می گیرد و داور بازی به حساب می آید.
در بازی های کامپیوتری، بازی های نقش آفرینی بسیار متعددی وجود دارد. از جمله بازی های متنی چند نفره Multi-User Dungeons (منظور از بازی های متنی این است که داستان به صورت یک متن برای فرد نوشته می شود. در موقعیت های مختلف، چند گزینه در اختیار بازیکن قرار می گیرد تا از میان آن ها انتخاب خود را انجام دهد.) و یا ورژن های گرافیکی آن ها که به صورت آنلاین بازی می شوند. همچنین بازی های تک نفره نقش آفرینی نیز در دنیای بازی های کامپیوتری وجود دارند. در آن ها یک بازیکن نقش یک کاراکتر یا گروهی از کاراکترها را بازی می کند.
همه این بازی های ویدیویی ریشه در بازی های رومیزی دارند. گرچه ممکن است قوانین و مکانیزم های متفاوتی داشته باشند.
وجه اشتراک
جدای از تفاوت های انواع مختلف بازی های نقش آفرینی، چیزی که در همه این بازی ها بارز و مشترک است، تکیه بر داستان گویی (Storytelling) است. همه ما به نوعی با این دست بازی ها آشنایی داریم. زیرا بسیاری از بازی های کودکانه بر مبنای نقش آفرینی است. چه در این بازی کودکانه با شمشیر یا تفنگ اسباب بازی با دشمنان فرضی یا تیم مقابل بجنگیم و چه بازی های کودکانه خاله بازی که نقش اعضای یک خانواده را ایفا کنیم. اما تفاوتی که بازی های نقش آفرینی با بازی های کودکانه دارند چارچوب مشخص قوانین است که برای هر بازی تعریف می شود. حوادث و تصمیمات بازی در چارچوب همان قوانین بررسی می شود.
بازی نقش آفرینی در ایران
برخلاف محبوبیت بسیار بالای بازی های نقش آفرینی در سایر کشورها، میزان آشنایی با این سبک در ایران کمتر بوده است. بازی های رل پلی تنوع بسیار بالایی دارند. جمله معروفی که همیشه شنیده ایم این است که یا شما شیفته بردگیم هستید و یا هنوز بردگیم مناسب خود را بازی نکرده اید. اکنون من می خواهم ادعا کنم که یا شما شیفته بازی های نقش آفرینی هستید و یا هنوز بازی نقش آفرینی مناسب را بازی نکرده اید.
سبک نقش آفرینی در بازی های رومیزی
از آنجا که بازی های ویدیویی موضوع این نوشته نیست، سعی می کنیم بیشتر بر بازی های رومیزی تمرکز کنیم. جایی که بازی مشهور Dungeons & Dragons (یا به طور خلاصه D&D) گروه های بسیاری را شیفته خود کرده است. در این بازی که بدون شک مشهورترین بازی در سبک نقش آفرینی است شما با کاراکتری که ساخته اید، در کنار کاراکتر دیگر بازیکنان وارد مأموریت ها و داستان هایی می شوید. گیم مستر بازی (که در اینجا DM نامیده می شود) برای شما آن ها را تعیین کرده است.
نحوه بازی به صورت خلاصه به این صورت است که محیط اطراف توسط DM برای شما توصیف می شود. شما با توجه به روحیات و توانایی های کاراکتر خود و با در نظر گرفتن قوه تخیل و خلاقیت خودتان با تصمیماتی که می گیرید بازی را پیش می برید. شما برای انجام بازی D&D تنها به یک خودکار و کاغذ و قوه تخیل خود نیاز دارید. البته باید یک گیم مستر نیز در کنار خود داشته باشید. با همین امکانات محدود می توانید برای چند ساعت و یا حتی تا چند سال سرگرم باشید!
نمونه ها
ولی با وجود شهرت و محبوبیت فوق العاده بالای D&D ، دنیای نقش آفرینی به این بازی محدود نمی شود. مثلا در بازی Descent Journeys in the Dark یکی از بازیکنان نقش شیطان یا شوالیه تاریکی را بر عهده دارد. بقیه بازیکنان قهرمان هایی هستند که به نبرد با وی می پردازند. یا بازی Mice and Mystics یک بازی رل پلی با قوانین ساده است که برای دو نفر ایده آل محسوب می شود.
Legacy of Dragonholt
بازی مشهور دیگر در این زمینه Legacy of Dragonholt است که می توان آن را بهترین بازی نقش آفرینی نامید که به تنهایی نیز قابل بازی است. هر یک از بازیکنان در این بازی یک قهرمان با قابلیت های متفاوت برای خود می سازد. سپس با یکدیگر وارد مجموعه داستان های بازی می شوند. این بازی نیاز به هیچ گیم مستری ندارد. بازیکنان می توانند با خواندن کتاب های داستانی بازی مرحله به مرحله بازی را پیش ببرند. در این بازی شما در هر موقعیت می توانید با تصمیمات متفاوت خود روند داستان را تغییر دهید. ضمناً گاهی توانایی های شما امکان تصمیم گیری های متفاوتی را برای شما فراهم می کند.
Gloom haven
بازی Gloom haven که مدت هاست در رده اول بازی های بردگیم جهان قرار گرفته، یک بازی بسیار محبوب و البته پیچیده تر نسبت به دیگر بازی های نقش آفرینی است. در این بازی رومیزی، هر بازیکن یک کاراکتر منحصر به خود دارد که وارد داستان های بازی می شود.
Dead of Winter
بردگیم بسیار محبوب دیگر در سبک نقش آفرینی بازی Dead of Winter است. در آن، بازیکنان کنترل بازماندگان شهری را به عهده دارند. در سرمای وحشتناک زمستانی اسیر حمله زامبی ها شده اند. یکی از تفاوت های عمده Dead of Winter با دیگر بازی های این سبک وجود مأموریت های متفاوت و مخفی از دیگران، برای هر بازیکن است. اگر چه هدف کلی همه بازیکنان زنده ماندن و انجام مأموریت و خواسته ی اصلی بازی است ولی اگر مأموریت فردی شما انجام نشود شما نمی توانید برنده بازی شوید! ضمن اینکه احتمال وجود خائن در بین بازیکنان بر جذابیت و استرس بازی اضافه می کند. این بازی می تواند با پیروزی همه بازیکنان، بخشی از بازیکنان و یا شکست همه بازیکنان به اتمام برسد. ضمناً ماموریت های متنوع و اتفاقات پیش بینی نشده بازی باعث می شود هیچ گاه بازی برای شما تکراری نشود.
This war of Mine
This war of Mine بازی دیگری شبیه به Dead of Winter است. بازیکنان در فرار از جنگ داخلی به یک ساختمان مخروبه پناه می برند و برای بقای خود می جنگند. با وجود تمام خطرات موجود در شهر، بازیکنان به خاطر نیاز به غذا، آب، اسلحه، سوخت و … نیاز دارند که به گشت و گذار در شهر بپردازند. همچنین مخفیگاه آن ها نیز ممکن است مورد حمله قرار گیرد. خودتان را برای همه چیز آماده کنید. در این بازی نقش آفرینی همه چیز ممکن است!
Tales of Arabian Nights
در Tales of Arabian Nights که ما آن را با نام داستان های هزار و یک شب می شناسیم، هر یک از بازیکنان با کنترل یکی از کاراکترهای بازی شروع به گشت و گذار در جهان می کند. با اتفاقات باورنکردنی مواجه می شود که می تواند برای طرفداران داستان های هزار و یک شب بسیار جذاب باشد. تصمیمات شما در طی بازی بسیار حیاتی است. همان طور که سلسله تصمیمات درست می تواند شما را به مقام های بالا و حتی وزارت و پادشاهی برساند، تصمیمات غلط ممکن است باعث دیوانگی، تبدیل به حیوان، و یا حتی تغییر جنسیت کاراکتر شما شود!
Chronicles of Crime
یکی دیگر از بازی های داستانی جذاب، بازی Chronicles of Crime است. بازیکنان در نقش یک کارآگاه وارد یک ماجرای جنایی می شوند. با بررسی محل جرم، صحبت با شاهدان و افراد مختلف و جمع آوری اطلاعات برای حل پرونده های جنایی تلاش می کنند. چیزی که باعث جذابیت بالای این بازی می شود، نرم افزار همراه بازی است. با نصب آن بر روی تلفن همراه خود می توانید صحنه جرم را روی گوشی همراه خود ببینید. در آن به جستجو بپردازید و یا با افراد مختلف توسط نرم افزار سوال و جواب داشته باشید. یا حتی با تماس با نیروهای کمکی خود در اداره پلیس از آن ها اطلاعات مناسب کسب کنید.
شما تا چه حد با بازی های نقش آفرینی آشنایی دارید؟ بازی نقش آفرینی مناسبتون رو پیدا کردید؟ از تجربیاتتون موقع بازی های نقش آفرینی برامون بگید.
نویسنده: حمید امینی
دیدگاهتان را بنویسید